2016 yılından bu yana Jüpiter’i keşfeden Juno uzay aracı, gaz devi hakkında yeni bilgiler paylaşmaya devam ediyor. 2021 yılından itibaren Juno, Jüpiter’in en büyük uydularının yakın geçişlerini gerçekleştirerek görev süresini önemli ölçüde uzattı. JunoCam kullanarak, özellikle volkanik ay Io’nun şaşırtıcı görüntülerini yakaladı. Bu görüntüler sadece görsel olarak çarpıcı değil, aynı zamanda Io’nun jeolojik aktivitesi hakkında yeni perspektifler sunarak bilimsel olarak da değerli.
Juno’nun Çığır Açan Ay Yakın Geçişleri
2024 yılının 3 Şubat’ında Juno, Io’nun çukurlarla dolu yüzeyine yakından bakış sunan bir yakın geçiş gerçekleştirdi. Bu manevra, Io’nun volkanik manzarasını ve iç yapısını daha iyi anlamamıza yardımcı olmak için planlanan çift yakın geçişin ikincisini işaret etti. Buna öncülük eden bir diğer yakın geçiş ise 2023 yılının 30 Aralık’ında gerçekleşti ve Juno’yu Io’nun yüzeyine 1.500 km mesafeye kadar yaklaştırdı – bu yakınlığa yirmi yıldan fazla bir süre önce Galileo’dan bu yana başka bir uzay aracı ulaşamadı. Bu karşılaşmalar, Juno’nun Ekim 2023’te gerçekleştirdiği 12.000 km’lik yakın yaklaşım rekorunu kırdı.
Io’da Büyüleyici Volkanik Aktivite
Juno görevi, Emma Wälimäki gibi vatandaş bilim insanlarının işbirliğiyle, halka işlenmemiş görüntüler sunuyor. Wälimäki’nin işlediği görüntü, Jüpiter’den yansıyan ışık olan “Jüpiterparıltısı” ile aydınlatılan Io’nun karanlık tarafını gösteriyor. Juno’nun özellikle kızılötesi alandaki görüntüleri, Io’daki aktif volkanları ve patlamaları ortaya çıkararak ayın dinamik jeolojisine ışık tutuyor.
Bilim insanları, Jüpiter’in yerçekimi tarafından sürüklenen gelgit esnemeleri tarafından güçlendirilen küresel bir magma okyanusunun Io’nun volkanizmasını destekleyip desteklemediğini anlamaya hevesliler. Bu süreç, gelgit kuvvetlerinin alt yüzey sıvı okyanuslarını sürdürdüğü düşünülen buzlu uydular olan Europa’nın dinamik iç yapılarına benzer.
On iki yıldan fazla süredir devam eden Juno görevi, Eylül 2025’e kadar devam etmesi planlanıyor ve daha da uzatılma potansiyeli bulunuyor. Uzay aracının güneş panelleri, herhangi bir sondada kullanılan en büyükler olup, Jüpiter ve uydularının gizemlerini çözmeye yönelik devam eden araştırmalarını mümkün kılıyor.
Juno görevi web sitesi, Southwest Research Institute tarafından barındırılmakta ve uzay aracının Jüpiter sistemi boyunca yolculuğu hakkında daha fazla görüntü ve bilgi sunmaktadır.
- Juno, Jüpiter’in uydularını keşfediyor.
- Io’nun volkanik aktivitesi gözlemlendi.
- Görev, 2025’e kadar devam edecek.
